استارتاپ ها برای حمایت، دسترسی به منابع و مشاوره‌های لازم، به شتابدهنده ها روی می‌آورند. فرقی ندارد که شما یک کارآفرین باشید یا در استارتاپ استقرار داشته باشید، آشنایی با انواع مختلف شتابدهنده ها به شما کمک می‌کند درباره این که کدام شتابدهنده با اهداف، خدمات و اهداف شما مطابقت دارد، تصمیم بگیرید.
در این مقاله قصد داریم انواع شتابدهنده ها را معرفی و بررسی کنیم، اما پیش از آن لازم است به تعریف شتابدهنده بپردازیم.
شتابدهنده چیست؟
در دنیای استارتاپ ها، کارآفرینانی هستند که برای حمایت و راهنمایی در تبدیل ایده‌های نوآورانه خود به کسب‌وکارهای موفق، تلاش می‌کنند. اینجاست که شتابدهنده ها وارد عمل می‌شوند و مانند کاتالیزور، استارتاپ ها را به سمت رشد و موفقیت سوق می‌دهند.
برخی از کمک‌های شتابدهنده ها شامل موارد زیر است:
شتابدهنده ها طیف وسیعی از منابع و خدمات را به استارتاپ ها ارائه می دهند، از جمله فضای اداری، زیرساخت‌ها، دسترسی به فناوری و تجهیزات لازم، مشاوره حقوقی و مالی و کمک های بازاریابی. به این ترتیب استارتاپ ها می‌توانند با غلبه بر موانع اولیه، بر فعالیت‌های تجاری اصلی خود تمرکز کنند.
علاوه بر این، شتابدهنده ها دسترسی لازم به کارشناسان و مشاورهای باتجربه را برای استارتاپ ها فراهم می‌سازند تا در زمینه‌هایی مثل استراتژی، توسعه محصول، بازاریابی و جذب سرمایه بتوانند از راهنمایی‌های لازم برخوردار شوند و با اصلاح مدل‌های کسب‌وکار خود، تصمیمات آگاهانه بگیرند.
با ایجاد یک اکوسیستم مناسب، استارتاپ ها می‌توانند با سرمایه‌گذاران، شرکای بالقوه و سایر کارآفرینان ارتباط برقرار کنند. این ارتباطات فرصت‌های ارزشمندی را برای استارتاپ ها فراهم می‌سازد تا بتوانند منابع مالی خود را تضمین کنند و مشارکت‌های استراتژیک ایجاد کنند. علاوه بر این باعث می‌شود در معرض دید بیشتری قرار بگیرند و با دسترسی به بازارهای جدید، مسیر رشدشان را به طور قابل توجهی تسریع ببخشند.
پذیرفته‌شدن در فضای رقابتی شتابدهنده ها به استارتاپ ها و ایده‌های تجاری آنها اعتبار بیشتری می‌بخشد و یک مزیت رقابتی محسوب می‌شود. ارتباط با شتابدهنده های معتبر باعث شهرت استارتاپ ها و شانس آنها برای جذب مشتریان افزایش می‌دهد و برای آنها اعتبار و اعتماد بیشتری را در بازار ایجاد می‌کند.
حالا که با تعریف شتابدهنده به خوبی آشنا شدید، به معرفی انواع شتابدهنده ها می‌پردازیم.
- شتابدهنده عمومی یا جامع
شتابدهنده های عمومی،Generalist Accelerators) ) یا (Horizontal Accelerators) شتابدهنده هایی هستند که بر حوزه تخصصی خاصی متمرکز نیستند و از استارتاپ های صنایع مختلف حمایت می‌کنند. هدف آنها کمک به استارتاپ هایی است که در مراحل اولیه اصلاح مدل‌های کسب‌وکار یا ارتقای محصولات خود قرار دارند. برنامه‌های شتابدهنده های عمومی معمولا شامل مشاوره و راهنمایی، فرصت‌های تأمین مالی، رویدادهای شبکه‌ای و… است.
- شتابدهنده تخصصی
شتابدهنده های تخصصی (Vertical Accelerator) نوعی از شتابدهنده ها هستند که فعالیتشان بر یک حوزه خاص متمرکز است. این نوع شتابدهنده ها در مقایسه با انواع دیگر، موفقیت بیشتری کسب کرده است و میان استارتاپ ها از محبوبیت بیشتری برخوردارند. حوزه‌های جذاب برای شتابدهنده های تخصصی، صنایعی هستند که به دانش تخصصی نیازمندند. مانند:
فناوری و نرم‌افزار
این مورد استارتاپ هایی را شامل می‌شود که که در زمینه توسعه نرم‌افزار، اپلیکیشن‌های موبایل، هوش مصنوعی، ماشین لرنینگ، محاسبات ابری و… فعالیت دارند.
سلامت و بیوتکنولوژی
شتابدهنده های تخصصی در زمینه سلامت و بیوتکنولوژی از استارتاپ هایی حمایت می‌کنند که در حوزه دارو، دستگاه‌های پزشکی، سلامت دیجیتال، تحقیقات بیوتکنولوژی و… فعالیت دارند.
فین‌تک
شتابدهنده های متخصص در حوزه فین‌تک با استارتاپ هایی کار می‌کنند که بر سیستم‌های پرداخت، بلاک چین، ارزهای دیجیتال، پلتفرم‌های وام‌دهی و سایر نوآوری‌های در حوزه مالی فعال هستند.
انرژی پاک
حمایت از استارتاپ هایی که در حوزه انرژی پاک مثل راهکارهای انرژی تجدیدپذیر، حمل‌ونقل پایدار و… کار می‌کنند، جزوی از خدمات شتابدهنده های فعال در زمینه انرژی پاک است.
رسانه و سرگرمی
این شتابدهنده ها از استارتاپ هایی که در تولید محتوا، واقعیت مجازی (VR)، واقعیت افزوده (AR)، بازاریابی دیجیتال و… فعالند، پشتیبانی می‌کنند.
- شتابدهنده آنلاین
شتابدهنده های آنلاین (Virtual or Online Accelerators) با حذف فضای کار فیزیکی، از طریق پلتفرم‌های دیجیتال و تعاملات مجازی خدمات خودرا ارائه می‌دهند. تمام جلسات و کلاس‌ها در این نوع شتابدهنده ها به صورت مجازی برگزار می‌شوند تا استارتاپ ها بتوانند فارغ از موقعیت مکانی خود، به راحتی در آنها شرکت کنند.
این نوع شتابدهنده دسترسی آسانی را برای انواع استارتاپ ها در هر موقعیت مکانی فراهم می‌سازد اما باید توجه داشته باشید که حضور آنلاین در شتابدهنده، ممکن است ایجاد ارتباط موثر حضوری را با چالش روبه‌رو کند.
- شتابدهنده سازمانی
شتابدهنده های سازمانی (Corporate Accelerators) برنامه‌هایی هستند که توسط سازمان‌های بزرگ، با هدف تقویت نوآوری، کشف فرصت‌های جدید کسب‌وکار و رشد استراتژیک ایجاد می‌شوند. این دسته از شتابدهنده ها انواع مختلفی دارند که هر کدام طرح خاصی را به استارتاپ ها ارائه می‌دهند.
برخی از برنامه‌های شتابدهنده های سازمانی شامل موارد زیر هستند:
برنامه نوآوری باز Open Innovation
نوآوری باز مدل کسب‌وکاری است که در آن استارتاپ ها بخشی از یک سازمان بزرگ می‌شوند. سازمان‌ها با استارتاپ های مستقل و ذینفعان آنها همکاری می‌کنند تا ایده‌ها، فناوری‌ها و مشارکت‌های آنها را در فرآیندهای نوآوری خود بگنجانند. از این طریق، سازمان‌ها منابع مالی استارتاپ ها را تامین می‌کنند و به آنها مشاوره و راهنمایی‌های لازم را ارائه می‌دهند. علاوه بر این،سازمان‌ها می‌توانند از طرز فکر کارآفرینی استارتاپ ها بهره‌مند شوند، به محصولات یا خدمات جدید بپردازند و فرهنگ نوآوری را در سازمان خود پرورش دهند.
پایگاه نوآوری Innovation Outposts
در این روش دفترهای فیزیکی برای متخصصان نوآوری سازمانی راه‌اندازی می‌شود تا به عنوان مراکزی برای تحقیق، توسعه، همکاری با استارتاپ ها و تحقیق برای فناوری‌های جدید و نوظهور استفاده شود. هدف سازمان‌ها با راه‌اندازی پایگاه‌های نوآوری دسترسی به استعدادها و تخصص استارتاپ های محلی، تحلیل بازار و شناسایی گرایش‌های جدید است.
شتابدهنده های سازمانی خارجی
شتابدهنده های سازمانی خارجی برای دریافت بودجه با شتابدهنده های شخص ثالث همکاری می‌کنند و به جای این که توسط کارمندان مدیریت شوند، یک شخص ثالث آنها را اداره می‌کند. در این روش که دسترسی نسبتا آسانی به جوامع استارتاپی وجود دارد، متخصصان نوآوری سازمانی می‌توانند با حضور در دفتر شتابدهنده، روابط لازم با استارتاپ ها را بهبود ببخشند.
نتیجه‌گیری
شتابدهنده ها با پرورش استارتاپ ها، هدایت نوآوری باز و تسهیل مشارکت بین سازمان‌ها و سرمایه‌گذارهای نوظهور، نقشی مهم در حمایت از استارتاپ ها و پیشرفت آنها ایفا می‌کنند و در خط مقدم پرورش نوآوری، توانمندسازی کارآفرینان و تبدیل ایده به کسب‌وکارهای تاثیرگذار قرار دارند.
در این مقاله ۴ نوع شتابدهنده را به شما معرفی کردیم و نحوه کار آنها را شرح دادیم. نکته قابل توجه این است که در نهایت هر نوع از این شتابدهنده ها قدرت همکاری، نوآوری و روحیه کارآفرینی را تقویت می‌کنند و با توجه به نیازهای استارتاپ ها، برنامه‌های متنوعی را به آنها ارائه می‌دهند.